Bursa'da afetlerde engelliler ve ailelerine yardım edecek personele özel eğitim veriliyor

Afet öncesi, sırası ve sonrasını kapsayan proje kapsamında Engelliler ve Ailelerine Yönelik Afet Yönetim Modeli oluşturuldu. Bu modelde öğretmenler ve AFAD personelinden oluşan "Afetlerde Birlikte Güçlüyüz Ekibi" ile "Özel Eğitim Müdahale Ekibi" görev alacak.

AFAD İl Müdürlüğünde eğitimden geçen personel, olası afet durumunda adresleri önceden kayıt altında tutulan engellilere ulaşacak.

Engel durumuna göre müdahaleyi öğrenen görevliler, afetten kurtardığı engelliler ve ailelerine afet sonrasında da desteğini sürdürecek.

Öğretmenler ve AFAD personeline bu konuda verilecek eğitimlerin yaklaşık 2 yıl sürmesi, sonrasında projenin yurt geneline ve ülke dışına da yayılması amaçlanıyor.

Proje kapsamında ayrıca engellilere ve ailelerine de afet durumlarında neler yapmaları gerektiği konusunda eğitim veriliyor.

- "Engel türüne göre eğitimler gerçekleştiriliyor"

AFAD Bursa İl Müdürü Mehmet Buldan, projenin AFAD ile İl Milli Eğitim Müdürlüğü arasında imzalanan protokol kapsamında yürütüldüğünü söyledi.

Buldan, proje fikrinin yaklaşık bir yıl önce ortaya çıktığını anlatarak, "Özel gereksinimli bireylerin afet öncesi, sırası ve sonrasındaki eğitimleri ve bunlarla ilgili uzun vadede afet anında herhangi bir müdahalede kurtarılması, yönlendirilmesi, tahliyesi gibi işlemlerle de nasıl bir yöntem uygulanacağına dair eğitimlerin verileceği ekiplerin kuracağı bir sistem." dedi.

Teorik eğitimlerin yanı sıra tatbikatlar da gerçekleştirdiklerini belirten Buldan, şöyle devam etti:

"Bu özel ekipler vasıtasıyla bütün engelli bireylerin engel türüne göre bu eğitimler devam edecek. Proje, engelli bireylerin afet öncesi, sırası ve sonrasındaki ihtiyaçlarını dikkate alan bir proje. Engelli bireylerin afetlere hazırlıklı olması, afet anında neler yapması gerekiyor ve bununla beraber müdahaleci ekiplerin nasıl yaklaşımda bulunması gerekiyor, bunları planlayan, bu çerçeve içerisinde yürütülen bir proje. Şu anda engel türüne göre eğitimler gerçekleştiriliyor. Bu eğitimlerde sonuç olarak da yine tatbikatlarla nasıl müdahale edileceği de ortaya konuyor."

Buldan, eğitimlerin ardından engellilere yönelik ekiplerin oluşturulacağını dile getirerek, "Engelliler, afet anında herhangi bir sorun yaşadığında ya da enkazda kaldığında bu özel ekip tarafından müdahaleler gerçekleştirilecek, onların oradan sağlıklı ve güvenli alana alınması sağlanmış olacak." ifadesini kullandı.

- "Ekipleri branşlaştırmamız gerekiyor"

AFAD sivil savunma uzmanı Hasan Çınar da branşının arama kurtarma olduğunu ve afetlerde engelli bireylerle karşılaştıklarını anlatarak, engel durumuna göre bireylerle iletişimin önemli olduğunu söyledi.

Çınar, engellilerin afetlerden 2 ya da 4 kat daha fazla etkilendiklerine dikkati çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Afetlerde karşılaştığımız kişi, işitme engelli mi, görme engelli mi, down sendromlu mu, otizmli mi? Bunlarla ilgili Milli Eğitim'deki eğitmenlerimiz, uzmanlarımız AFAD'daki arama kurtarmacıları da yetiştirmiş oluyor. Enkazda, konteyner kentte ya da bir çadır alanında bu tür bireylerle karşılaştığımızda onlara nasıl yaklaşmamız gerektiği anlatılıyor. Türkiye'de önemli bir insan arama kurtarma kaynağına sahibiz. Çok fazla akredite ettiğimiz ekibimiz, personelimiz var. Amacımız, ekipleri de eğitebilmek. Ekipleri branşlaştırmamız gerekiyor."

- "Burada hedefimiz daha kapsayıcı bir model oluşturmak"

Proje yürütücülerinden özel eğitim öğretmeni Uğur Armutçu da 2023 yılında Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgeye gittiklerinde özel gereksinimli bireylere yönelik eksiklikler gözlemlediklerini ve çözüm için proje geliştirdiklerini ifade etti.

Afet öncesiyle ilgili projelerin bulunduğunu ancak bu projenin daha kapsamlı olduğunu dile getiren Armutçu, şunları kaydetti:

"Özel gereksinimli bireylere yönelik afet farkındalık eğitimleri kapsamında yapılan birtakım çalışmalar olmuş ama genel itibarıyla hep afet bilinci ve farkındalık boyutunda afetten önce yürütülen çalışmalar yapılmış. Burada hedefimiz daha kapsayıcı bir model oluşturmak. Hem afet öncesinde hem afet sırasındaki arama kurtarma çalışmalarında ve 72 saatten sonraki süreçte ihtiyaçları barındıran bir model oluşturmak. Öncesinde özel gereksinimli bireylere bilinç ve farkındalık eğitimleri veriyoruz. Arama kurtarma personeline özel gereksinimli bireylere yönelik bilgi ve beceriler kazandırıyoruz. Özel eğitim öğretmenlerine arama kurtarma, afet bilinci, afet farkındalığı ve afet sonrası hizmetlerle ilgili eğitimler vererek onların beceri ve kabiliyetlerini geliştiriyoruz."

Armutçu, özel eğitimli personelin afet sonrasında da engellilere yardımcı olacaklarını belirterek, "Eğitim alan personel, engellilere eğitim, etkinlik faaliyetleri gibi faaliyetler yürütecek. Bu etkinlikler için çadırlar oluşturacak, fiziksel ortamı hazırlayacak, ailelerin gereksinimlerine yönelik hizmetler götürecek. Yine bunun dışında kalan birtakım özel gereksinimli bireylerin ihtiyacı olan konuşlanma, tuvalete yakın, sosyal alanlara, yemekhanelere yakın olması gibi tespitlerin yapılıp planlamaların yürütülmesini sağlamak gibi hizmetler götürecek. Bu üçünü içeren ilk proje olacak." ifadelerini kullandı.