Özellikle son 50 yıldır hayatımıza giren deterjanlar, şüphesiz her evin olmazsa olmazı. Peki bulaşık, çamaşır ve ev temizliğinde vazgeçilmez olan deterjanlar, insan sağlığını ciddi anlamda tehdit ediyor.
Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, özellikle çamaşır yumuşatıcılarının içerdiği kimyasallara ve yol açabileceği sağlık sorunlarından bahsetti.
Yılancıoğlu, yumuşatıcıların aşağıdaki 4 sağlık sorununa neden olabileceğini aktardı.
Alpha-Terpineol
Baş dönmesi, baş ağrısı, hafıza kaybı ve hatta yüzde uyuşukluk, boyun ve sırt ağrısı gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Benzil asetat
Pankreatik kansere neden olabilir. Dumanı gözünüzü ve solunum yollarınızı tahriş eder
Benzil alkol
Merkezi sinir sistemi bozuklukları, baş ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi ve kan basıncındaki aşırı düşüşlere neden olabilir.
Kloroform
Güçlü bir kanserojen nörotoksindir ve bilinç kaybı, mide bulantısı, baş ağrısı, kusma ve / veya baş dönmesi ve uyuşukluk gibi birçok sağlık sorunlarına yol açabilir. Ciddi bir kansetojendir. Kullanırken bir daha düşünün.
Yılancıoğlu, çamaşır yumuşatıcılarına alternatif olarak şunu önerdi: 1 tatlı kaşığı karbonat, yarım çay bardağı beyaz sirke,10-15 damla lavanta yağını karıştırıp kullanabilirsiniz.
Daha önce yapılan araştırmalarda da deterjanların; kısırlık, nörotoksik, akciğer ve böbrek hasarları, kanser, körlük ve astıma neden olduğu kanıtlanmıştı.
Çoğu insan toksik maddelerin endüstriden, ilaçlardan ve hava kirliliğinden hayatımıza girdiğine inanır. Fakat evde kullanılan kimyasalların çoğunun toksik madde içerdiğini düşünmez. Oysaki evde kullanılan kimyasallarla toksik hava solunur.
Laboratuvar çalışmalarında 6 durulamada dahi deterjan kalıntıların kaplardan temizlenmediği belirlendi. Bardakların üzerinde su lekesi kalmayıp parlaması demek, üzerinin deterjan tabakası ile kaplanması demektir ve bu kabın içerisine koyduğunuz sıcak bir gıda ile bu tabaka çözünüp gıdanıza karışmaktadır.
Deterjan katkı maddesi olarak kullanılan fosfat çevre ve insan sağlığına zarar verir. Türkiye'de üretilen deterjanlarda ki fosfat oranı yüzde 15-30 arasında iken Avrupa'da bu konuda getirilen sınırlamalarla yüzde 1-2 arasında kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklanmıştır.
Fosfatlar ve diğer deterjan kirlilikleri nedenleri ile de birçok balık türü yok oluyor. 1978 yılında Marmara Denizi'nde 126 balık çeşidi varken bu gün bu sayı 25'e geriledi.
Deterjanlar sadece bizim çamaşırlarımızı ya da bulaşıklarımızı temizleyip çevreye attığımız maddeler değil, bunları bu kirli sularla beslenen canlıları tüketerek veya deterjan kalıntısı bulaşmış içme suları geri alıyoruz.
Deterjanlar kiri çözme yönleri ile cilde de kolay nüfus etmektedir. ABD'de yapılan çalışmalarda bir günde insan vücuduna giren deterjan yüzey-aktif maddesinin 0.3-3 mg arasında olduğu aktarıldı.
Soluma ve temas yolu ile vücuda alınan deterjan katkı maddeleri; akciğer tahribatı, alerjik reaksiyonlar, santral sinir sistemi, kanser, endokrin ve bağışıklık sistemi bozuklukları gibi önemli rahatsızlıklara neden olabiliyor.
Son zamanlarda ev temizliğinde çok çeşitli dezenfektanlar(antibakteriyel) üretiliyor. Dezenfektanlar genellikle bakterileri öldürürler. Sabun, diş macunu, deodorant ve diğer temizleyiciler de antibakteriyel olarak triclosan içerir.
Bunlar bakterileri öldürür fakat virüslere karşı etkisizdir. Antibakteriyel sabunlar kötü bakterileri öldürdüğü gibi sağlık için önemli olan iyi bakterileri de öldürürler.
YAŞAM 17 Ağustos 2023 Perşembe, 17:35
Benzer Haberler