Jammer nedir, ne işe yarar?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanlığı'na bağlı İSKİ'ye yönelik operasyon dosyasına giren "jammer" konusu siyaset gündemi içerisinde kendisine yer bulmuş durumda. Peki jammer nasıl kullanılıyor? Hangi koşullarda jammer sahibi olunabiliyor?

JAMMER NEDİR?

Cep telefonları, internet ve kablosuz bağlantılar gündelik hayatın vazgeçilmez parçası haline gelmiş durumda. Ancak bu teknolojiler bazen güvenlik açısından risk oluşturabiliyor.

İşte tam da bu noktada devreye "jammer" yani sinyal karıştırıcı cihazlar giriyor.

Jammer'lar, belirli bir alandaki radyo sinyallerini keserek cep telefonu, Wi-Fi ya da GPS gibi iletişim sistemlerinin çalışmasını engelliyor. Özellikle devlet yetkililerinin güvenliği, gizli toplantıların korunması ya da sınav gibi dikkat gerektiren ortamlarda sessizliği sağlamak için kullanılıyor.

"Jammer", Türkçede "karıştırıcı" olarak adlandırılan bir cihazdır ve genellikle radyo frekanslarını engellemek veya kesmek amacıyla kullanılır.

Jammer'lar, belirli frekans aralıklarında sinyal yayan cihazların çalışmasını geçici olarak durdurabilir.

Birçok ülkede jammer kullanımı yasalarla sınırlandırılmıştır veya tamamen yasaktır.

JAMMER NE İŞE YARAR?

Gizli görüşmelerde cep telefonu, Wi-Fi, Bluetooth gibi iletişim yolları üzerinden yapılabilecek ses, görüntü veya veri sızdırmalarını önlemek amacıyla jammer'lar kullanılır. Bu sayede ortamdaki gizli dinleme cihazları (böcekler) devre dışı bırakılır.

Uzaktan kumandalı patlayıcılar genellikle cep telefonu sinyalleri veya RF frekanslarıyla tetiklenebilir.

Devlet yetkililerinin bulunduğu araç konvoylarında jammer cihazları çalıştırılarak bu tür tehditlerin önüne geçilir.

Kritik kararların alındığı ortamlarda Wi-Fi kesilerek siber saldırılara ve uzaktan erişimlere karşı önlem alınır. Özellikle stratejik toplantılarda, bilgi sızmasını önlemek için telefonlar sinyalsiz hale getirilir.

JAMMER YASAK MI?

Türkiye'de haberleşme özgürlüğü anayasal bir haktır. Bir kişinin veya kurumun başka kişilerin iletişim hakkına müdahale etmesi, ciddi bir hukuki suçtur.

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ve Türk Ceza Kanunu'nun 124. maddesi (Haberleşmenin Engellenmesi) kapsamında jammer kullanımı kısıtlanmıştır.

Bu yetki sadece belirli kamu kurumlarına tanınmıştır.

Bunlar; Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve Sahil Güvenlik Komutanlığı gibi devletin güvenlik birimleridir.

Elektronik Haberleşme Kanunu'nun madde 2, 3. bendinde konuyla ilgili şu ifadeler kullanılmıştır:

"Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı ve kuruluş kanunları ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev sahaları ile ilgili konularda olmak üzere Dışişleri Bakanlığı, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün elektronik haberleşme cihaz, sistem ve şebekeleri ile bedeli bu kurumlar tarafından ödenerek işletmeciler tarafından kurulan veya kurulacak elektronik haberleşme cihaz, sistem ve şebekeleri hakkında 36 ncı ve 39 uncu maddeler hariç, bu Kanun hükümleri uygulanmaz."