Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyonun ana eğiliminin eylül ayındaki yükselişten sonra kasım ayında mayıs seviyesine gerilediğini bildirdi.
Rapora göre, tüketici fiyatları kasım ayında yüzde 0,87 yükseldi, yıllık enflasyon 1,80 puan düşüşle yüzde 31,07 olarak gerçekleşti. Yıllık tüketici enflasyonundaki gerilemeyi gıda fiyatları sürüklerken, gıda dışında kalan tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon görece yatay seyretti.
Son aylarda olumsuz seyreden gıda fiyatlarında kasım ayında gözlenen düşüşte işlenmemiş gıda alt grubu belirleyici oldu. İşlenmemiş gıda fiyatları sebze ürünleri öncülüğünde önemli oranda gerilerken, işlenmiş gıdada aylık fiyat artışı yavaşladı.
Hizmet enflasyonu mevsimsel etkilerden arındırıldığında bir önceki aya kıyasla yatay bir seyir izledi. Temel mal grubu aylık fiyat artışında yeni sezon geçişine bağlı etkilerin gözlendiği giyim ve ayakkabı grubu etkili oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış temel mal enflasyonu bu dönemde daha ılımlı bir seyir izledi.
Mevsimsel etkilerden arındırıldığında hizmet enflasyonunda yatay seyir devam etti. Temel mal grubu aylık fiyat artışı kasım ayında görece ılımlı seyretti. Enerji fiyatları ise bu dönemde akaryakıt kalemine bağlı olarak bir miktar yükseldi.
Gıda ve alkolsüz içecekler, temel mallar ve hizmet gruplarının enflasyona katkıları azaldı
Rapora göre, yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, gıda ve alkolsüz içecekler, temel mallar ve hizmet gruplarının katkıları bir önceki aya kıyasla sırasıyla 1,61, 0,20 ve 0,17 puan azalırken, alkol tütün ve altın ile enerji gruplarının katkıları sırasıyla 0,10 ve 0,08 puan arttı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, tüketici fiyatlarının aylık artışı bir önceki aya kıyasla zayıfladı. Diğer taraftan, gıda hariç bakıldığında tüketici enflasyonu bir miktar yükseldi. Aylık enflasyon, B endeksinde bir önceki aya kıyasla yatay seyrederken, C endeksinde arttı. Fiyat artışları B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada yavaşlarken, hizmet sektöründe yatay seyretti, temel mallarda ise bir miktar artış kaydetti.
TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, enflasyonun ana eğiliminin eylül ayındaki artıştan sonra kasım ayında mayıs seviyesine gerilediğine, üç aylık ortalamalar bazında ise belirgin bir değişim sergilemediğine işaret etti.
Hizmet fiyatları kasım ayında yüzde 1,46 artarken grup yıllık enflasyonu 0,23 puan azalarak yüzde 44,21 oldu. Mevsimsellikten arındırılmış veriler, hizmet enflasyonunda aylık bazda son dönemde gözlenen yatay seyrin devam ettiğini gösterdi.
Bu dönemde, yıllık enflasyon kira ile haberleşme hizmetlerinde azalırken diğer gruplarda arttı. Kira enflasyonu aylık bazda yüzde 2,49 ile güç kaybetmeye devam ederken grup yıllık enflasyonu yüzde 63,59'a geriledi.
Ulaştırma alt grubunda fiyatlar yüzde 1,69 artarken bu grupta yıllık enflasyon yüzde 43,24'e yükseldi. Bu gelişmede, hava yoluyla yolcu taşımacılığı kalemindeki fiyat artışının etkisi öne çıktı.
Haberleşme alt grubu aylık fiyat artışında (yüzde 1,51) telefonla yapılan görüşme ile internet ücretlerindeki yükselişler etkili oldu.
Lokanta-otellerde ise aylık enflasyon otel ücretlerindeki gerilemeyle yüzde 0,89'a yavaşladı. Diğer hizmetler alt grubunda fiyatlar yüzde 1,06 ile görece ılımlı seyretti, paket turlar hac hizmeti fiyatlarına istinaden arttı.
Temel mal grubu fiyatları yükseldi
Temel mal grubu fiyatları kasım ayında yüzde 0,92 yükselirken, grup yıllık enflasyonu 0,61 puan azalarak yüzde 18,62 oldu. Yıllık enflasyon giyim ve ayakkabı grubunda bir miktar artarken, dayanıklı mal ile diğer temel mallar alt gruplarında azaldı.
Dayanıklı tüketim mallarında aylık fiyat artışı yüzde 0,99 ile bir önceki aya benzer bir oranda gerçekleşti. Bu dönemde, otomobil, mobilya ve beyaz eşya fiyatları sırasıyla yüzde 1,13, 0,97 ve 0,79 yükseldi. Elektrikli ve elektriksiz aletlerde ise fiyat artışları daha sınırlı gerçekleşti.
Diğer temel mallar alt grubunda aylık enflasyon oranı yüzde 1,01 ile son iki aya kıyasla bir miktar artış gösterdi.
Enerji fiyatları kasım ayında yüzde 1,86 yükseldi, grup yıllık enflasyonu 1,41 puan artarak yüzde 36,05 oldu. Bu gelişmede, temelde ham petrol fiyat gelişmelerinden ayrışan motorin ürün fiyatlarının sürüklediği akaryakıt grubu fiyatları (yüzde 4,06) öne çıktı. Bunun yanı sıra, katı yakıt (yüzde 2,58) ve şebeke suyu (yüzde 1,66) fiyatlarında artışlar gözlendi, tüp gaz fiyatları ise yatay seyretti.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları azaldı
Kasım ayında tüketici enflasyonu üzerinde gıda fiyatlarının olumlu etkisi belirleyici oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları kasım ayında yüzde 0,69 azaldı, grup yıllık enflasyonu 7,43 puan düşüşle yüzde 27,44'e geriledi.
Yıllık enflasyon, işlenmemiş gıda alt grubunda 15,24 puanlık belirgin düşüşle yüzde 19,42 olurken, işlenmiş gıda alt grubunda 0,10 puan azalarak yüzde 34,61 oldu. Aylık bazda, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki yüzde 3,33'lük azalışta sebze (yüzde -9,52), yumurta (yüzde -8,38) ve beyaz et (yüzde -8,24) fiyatlarındaki gerilemeler etkili oldu.
İşlenmiş gıda grubu fiyatları ise bir önceki aya kıyasla yüzde 1,50 artarken, et ürünleri (yüzde 5,17) ile katı-sıvı yağlar (yüzde 4,22) fiyat artışları ile öne çıkan kalemler oldu.
Tütün ürünlerinde üretici firmalar tarafından gerçekleştirilen fiyat ayarlamasının kasım ayına sarkan etkisiyle alkollü içecekler ve tütün ürünleri fiyatları yüzde 2,42 yükseldi.
Yurt içi üretici fiyatları arttı
Yurt içi üretici fiyatları kasım ayında yüzde 0,84 arttı, yıllık enflasyon 0,23 puan yükselerek yüzde 27,23 oldu. Bu dönemde enerji fiyatları (yüzde -0,48) gerilerken, sermaye (yüzde 1,54) ve ara malları (yüzde 1,27) fiyat artışları ile öne çıktı.
Sektörel bazda incelendiğinde, tütün ürünleri, metal cevherleri, rafine petrol ürünleri, bilgisayar ile elektronik ve optik ürünler yüksek fiyat artışlarıyla dikkati çekti.
EKONOMİ 04 Aralık 2025 Perşembe, 19:33
Benzer Haberler