Temmuzun zam şampiyonu belli oldu

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) temmuz ayı üretici-market fiyat farklarını açıkladı. Ayın zam şampiyonu limon olurken, üreticiyle market arasındaki en yüksek fiyat farkı karpuzda görüldü.

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, temmuz ayında üretici ve market fiyatları arasındaki uçurumu ve tarımsal girdi maliyetlerindeki değişimi değerlendirdi. Bayraktar'ın açıklamalarına göre, temmuzda üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla karpuzda görüldü. Üreticide 1,18 TL olan karpuzun marketteki fiyatı 8,42 TL'ye kadar çıktı. Bu da yüzde 613,8'lik fark anlamına geliyor.

MARKETTE ZAM ŞAMPİYONU LİMON OLDU

Temmuz ayında markette fiyatı en fazla artan ürün limon oldu. Limonun fiyatı yüzde 37,8 oranında artarken, onu yüzde 14,3 ile yumurta, yüzde 12,8 ile elma, yüzde 5 ile kuru incir ve yüzde 3 ile mısırözü yağı takip etti. Market raflarında fiyatı en fazla gerileyen ürün ise yüzde 42,6'lık düşüşle kabak oldu.

EN FAZLA DÜŞENLER ARASINDA KARPUZ DA VAR

Market fiyatlarında temmuz ayında en fazla gerileyen ürünler arasında karpuz da yer aldı. Karpuzdaki düşüş yüzde 39,8 olurken, onu patates (%31,5), kuru soğan (%24,6) ve yeşil soğan (%19,5) izledi.

ÜRETİCİDE EN ÇOK ARTAN VE AZALANLAR

Üretici fiyatlarında ise en yüksek artış yüzde 55,6 ile limonda görüldü. Limonu; yeşil mercimek (%29,6), sivri biber (%27,5), yumurta (%17,8) ve kırmızı mercimek (%13,1) izledi. Fiyatı en fazla düşen ürün ise yüzde 41,2 ile yeşil soğan oldu. Karpuz (%41), patates (%39,1), patlıcan (%38,5) ve kabak (%38,3) da fiyatı en çok azalan ürünler arasında yer aldı.

GÜBRE VE YEMDE ARTIŞ SÜRÜYOR

Bayraktar, tarımda maliyetlerin de artmaya devam ettiğini belirtti. İran-İsrail çatışmaları sonrası gübre fiyatlarında ciddi artışlar yaşandığını söyleyen Bayraktar, DAP gübresinde aylık bazda yüzde 10,4, kompoze gübrede yüzde 8, amonyum sülfatta yüzde 2 ve kalsiyum amonyum nitrat gübresinde yüzde 1 artış olduğunu kaydetti. Yıllık bazda ise üre gübresinin fiyatı yüzde 90, DAP gübresi yüzde 55 arttı.

Mazotta yıllık artış yüzde 23,4'e ulaşırken, hayvancılıkta kullanılan besi yemi yüzde 34, süt yemi ise yüzde 31 oranında zamlandı. Bayraktar, bu maliyet artışlarının üreticiyi zorladığını vurgulayarak tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için gübre ve yem gibi girdilerde acil tedbir alınması gerektiğini ifade etti.

FİYAT FARKININ TEMEL NEDENLERİ NE?

Bayraktar, ürünlerdeki fiyat değişimlerinin temel nedenlerini de sıraladı. Örneğin limonda depolama süresine bağlı fireler ve arz azlığı fiyat artışına yol açarken, karpuzda hem arz artışı hem de düşük talep fiyatların düşmesine neden oldu. Patlıcan ve kabakta ise üretim fazlası düşüş getirdi. Yumurta fiyatlarındaki yükseliş ise arz-talep dengesindeki değişimden kaynaklandı.