Trump'ın ilk 100 gününe damga vuran altı dönüm noktası

Donald Trump, başkanlık seçimi kampanyası sürecinde, Beyaz Saray'a döner dönmez köklü bir değişim gerçekleştirme niyetinde olduğunu sürekli tekrarladı.

Ancak çok az kişi, bunun bu kadar hızlı olacağını öngörebildi.

Trump, göreve başlamasından bu yana geçen üç ayda, kendinden öncekilerde az görülen bir şekilde başkanlık gücünü kullandı.

Başkanlık kararnamelerine atılan imzalar, sosyal medyadan büyük harflerle duyurulan politika değişimleri ile Trump fırtınası Amerika'nın günlük yaşamanın her köşesine ulaştı.

Destekçilerine göre bu şoke edici hız, uzun zamandır beklenen reformları hayata geçiren bir başkanın gaza basarak vaatlerini yerine getirmesiydi.

Ancak Trump'ı eleştirenler, ülkeye onarılamaz zararlar verdiğini, yetkilerini aştığını savunurken, başkanlık makamını kalıcı olarak yeniden şekillendirdiği endişesini de dile getiriyor.

İşte ilk 100 günden altı dönüm noktası.

20. Gün: Sosyal medya mesajı ile kopan anayasa fırtınası

Belki de ilk kez, tepkilere yol açan Trump'ın bir sosyal medya paylaşımı değildi.

Yeni yönetimin göreve başlamasından üç hafta sonra, bir Pazar sabahı saat 10.13'te Başkan Yardımcısı JD Vance, Trump yönetiminin ikinci döneminin işaret fişeği olabilecek bir sosyal medya paylaşımı yaptı.

Vance X hesabından, "Yargıçların, yürütmenin meşru gücünü kontrol etmesine izin verilmez" dedi.

Sonrasında kopan fırtınada bazı uzmanlar, Amerikan demokrasisinin merkezindeki 220 yıllık bir ilkeye işaret ederek bu iddiaya karşı saf tuttu.

Bu ilkeye göre mahkemeler, ABD Anayasasını ihlal ettiğini düşündükleri her türlü hükümet adımını (yasalar, yönetmelikler ve yürütme emirleri) kontrol ve iptal etme yetkisine sahiptir

Vance'in sözleri Amerika'nın kurucu ataları tarafından oluşturulan güçler ayrılığı ilkesine açık bir meydan okumayı temsil ediyordu.

Ancak Trump ve ekibi, yürütmenin gücünü, yasama (Kongre) ve yargıya doğru genişletme isteği noktasında çekingen davranmamayı sürdürüyor.

Beyaz Saray, bazı programları ve kurumları tek taraflı olarak feshederek, harcamaların kontrolünü Kongre'nin elinden alacak şekilde güç gösterisi yapmaya başladı.

Cumhuriyetçilerin az farkla da olsa çoğunlukta olduğu Kongre, yasama gücü erozyona uğratılırken çoğunlukla sessiz kaldı.

Mahkemelerse daha dirençli davranıyor.

New York Times gazetesinin sayımına göre, yargı, anayasaya aykırılık gerekçesiyle 100'den fazla başkanlık kararnamesi kaynaklı hamlenin yürütmesini durdurdu.

En büyük çatışmalardan bazıları Trump'ın göçmenlere yönelik siyaseti üzerinden yaşandı.

Mart ayında, ABD için tehlike arz ettiği iddia edilen 200'den fazla Venezuela vatandaşı, savaş dönemi yürütme gücü işletilerek, olağan kanıt sunma süreçleri aşılarak El Salvador'a sınır dışı edildi.

Federal temyiz mahkemesinin Cumhuriyetçiler tarafından atanmış yargıcı, Beyaz Saray'ın tutumu karşısında "şoke olduğunu" söyledi.

Trump ve Beyaz Saray yetkilileri mahkeme kararlarına uyacaklarını söyleseler de, Trump bu kararları veren yargıçların çoğunu eleştiriyor.

Beyaz Saray yönetimi mahkeme kararlarını yerine getirmekte zaman zaman ağır davranıyor.

Tüm bunlar, yüzyıllardır belli bir iyi niyet çerçevesinde işleyen anayasal sistem için eşi görülmemiş bir sınav anlamına geliyor.

Bu itiş kakışın merkezinde Trump yer alıyor almasına ama, ABD'de doğmamasına karşın, orada bir iş imparatorluğu kurmuş olan bir adam da bu planlı kaosun başlıca temsilcilerinden biri haline geldi.

32. Gün: Hükümet kesintileri

21 Şubat'ta tepeden tırnağa siyah giyinmiş, güneş gözlüklü Elon Musk, federal hükümetten yapmayı planladığı kesintileri, elektrikli testere ile sahneye çıkarak yineledi.

Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'e hediye olarak yaptırdığı testereyi kılıç gibi havada tutarken "Bu testere bürokrasi için! "TESTERE!!" diye haykırdı.

Bu sadece Musk'ın "Hükümetin Verimliliği Departmanı" (Doge) görevine karşı duyduğu heyecanın değil, aynı zamanda Trump destekçileri arasında rock yıldızı statüsünün de çarpıcı bir göstergesiydi.

O günden bu yana Musk, hükümet kurumlarının veri tabanlarına erişmek ve kesinti yapılacak programları belirlemek için ajanlarını görevlendirdi.