Astronotlar tarihte ilk kez uzayda ızgara yaptı!

Uzay görevlerinde yiyeceklerin saklanması ve hazırlanması yıllardır önemli bir sorun olarak görülüyordu. Uzayda ilk kez yemek yiyen kişi, aynı zamanda uzaya çıkan ilk insan olan Rus kozmonot Yuri Gagarin'di. Menüsü oldukça sade ve iştah kapatıcıydı: tüpte sunulan karaciğerli et püresi ve tatlı olarak da çikolata sosu.

NASA'ya göre, ABD'li astronot John Glenn, mikro yerçekiminde yemek yemenin kolay olduğunu söylemişti; ancak menü oldukça sınırlıydı. Diğer Mercury astronotları ise küçük küpler, dondurulmuş tozlar ve tüpteki sıvı yiyeceklerle yetinmek zorundaydı. Bu yiyecekler hem tatsızdı hem de kırıntılar, uzay aracındaki cihazlar için risk oluşturuyordu.

UZAY YEMEKLERİNİN EVRİMİ

Gemini ve Apollo görevleri sırasında uzay yiyecekleri büyük gelişme gösterdi. Örneğin, Gemini döneminde, yiyecek küplerinin dağılması jel kaplanarak önlendi. Apollo döneminde ise sıcak suyla yeniden hazırlanabilen yemekler geliştirildi. Sandviçler de denendi, ancak ekmekler bayatlayıp kırıntı yaydığı için bu fikir terk edildi.

Skylab istasyonunda ilk kez dondurucu yer aldı, Uzay Mekiği'nde ise yiyecekleri ısıtma ve yeniden nemlendirme sistemleri eklendi.

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) bugün astronotlar daha çeşitli menülere sahip olsalar da, hala Dünya'daki kadar iştah açıcı görünmeyebiliyor.

ATEŞ TEHLİKESİ

Yerçekimsiz ortamda ateş, Dünya'dakinden farklı davranır; alevler küresel biçimde yanar ve duman havada asılı kalabilir.

Fransa'daki Yanma Araştırma Enstitüsü'nden Guillaume Legros, "Uzay araçlarında doğal hava akımı olmadığı için duman, havalandırma sisteminin yönlendirdiği karmaşık yolları izler. Bu da yangın tespitini zorlaştırır," açıklamasını yapıyor.

Bu yüzden şimdiye kadar hiçbir astronot gerçek anlamda yemek pişirmemişti; ta ki Tiangong'a yeni fırın sistemi kurulana dek.

UZAYDA IZGARA PARTİSİ

Shenzhou-21 uzay aracıyla istasyona getirilen sıcak hava fırını, astronotlara ilk kez uzayda 'pişirme' olanağı sağladı.

İlk menülerinde ise ızgara tavuk kanatları ve et sote yer aldı.

Çin Astronot Araştırma ve Eğitim Merkezi'nden Liu Weibo, "190 °C'ye kadar çıkan bu fırın, sadece ısıtma değil gerçek pişirme işlemi de yapıyor. Artık yemekler altın renginde ve çıtır çıtır olabiliyor," dedi.

Weibo, "Artık astronotlar hafta sonu, doğum günü veya özel günlerde kek, fıstık ya da et pişirip gerçekten lezzetli yemekler yiyebiliyor. Bu, uzayda yaşam kalitesini büyük ölçüde artırıyor," diye ekledi.

GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

Fırın, yiyeceklerin havada süzülmesini önleyen özel kilitli bir sistemle çalışıyor. Ayrıca, yüksek ısı katalizörü ve çok katmanlı filtreleme sistemi sayesinde duman oluşmadan pişirme yapılabiliyor.

Araştırmacı Xian Yong, "Astronotların dokunduğu hiçbir parça sıcak değil; yanık riski tamamen ortadan kaldırıldı," açıklamasını yaptı.

Pişirme süresi yavaş olsa da (tavuk kanatlarının çıtır hale gelmesi 28 dakika sürdü), bu gelişme uzayda yemek teknolojisinde dev bir sıçrama olarak değerlendiriliyor.