Bilim insanları tarih verdi: Patlama an meselesi

NTV'den Ceren Ekşi'nin haberine göre, ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi'ne (USGS) bağlı Hawaii Yanardağ Gözlemevi, Kilauea Yanardağı'nda "yüksek lav fışkırmaları"nın çok yaklaştığını açıkladı.

Dünyanın en aktif yanardağlarından olan Kilauea'da lav ışıması, lav sıçramaları ve taşmaların artması, yeni bir patlama evresinin başladığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "36. epizot" olarak adlandırılan bu yeni etkinliğin cuma ile salı günleri arasında herhangi bir anda başlayabileceğini belirtti. Başlangıçta lav fışkırmalarının daha erken olacağı tahmin edilmişti, ancak zirvedeki gaz aktiviteleri nedeniyle zaman aralığı genişletildi.

ÖNCEKİ PATLAMA 460 METREYE ULAŞMIŞTI

USGS verilerine göre 35. epizot 17 Ekim gecesi başlamış ve sabahın erken saatlerinde sona ermişti. O dönemde güneydeki ventten fışkıran lavlar yaklaşık 460 metre, kuzeydeki ventten çıkanlar ise yaklaşık 335 metre yüksekliğe ulaşmıştı.

Bu patlama sırasında yaklaşık 13 milyon metreküp lav püskürmüş, saniyede ortalama 500 metreküp lav çıkışı gerçekleşmişti. Bu, 2024 Aralık'ta başlayan mevcut patlamanın en güçlü fışkırma olayı olarak kayıtlara geçti.

"1983-1986 DÖNEMİNDEN BERİ GÖRÜLMEMİŞ AKTİVİTE"

USGS, mevcut patlamaların 1983-86 yıllarındaki patlamalardan bu yana görülmeyen bir fışkırma yoğunluğuna ulaştığını belirtti.

Son günlerde zirvede kaydedilen sismik hareketlerin, magmanın dolup boşaldığı evrelerle uyumlu olduğu bildirildi. Perşembe sabahı itibarıyla bu titreşim modelinde değişiklik gözlendi.

TURUNCU KODLU UYARI

USGS, "volcano watch" yani "turuncu kod" uyarısı yayımlayarak yanardağda bir patlamanın "yakın veya başlamış" olabileceğini duyurdu. Yetkililer, kül miktarının düşük olmasına rağmen yüksek seviyede volkanik gaz salınımının ciddi tehlike oluşturduğunu vurguladı.

Lav fışkırmaları sırasında oluşan ve "Pele'nin saçı" olarak bilinen ince cam liflerinin rüzgarla 16 kilometreye kadar taşınabileceği, diğer volkanik parçacıkların ise kraterin çevresine düşebileceği belirtildi.

Yetkililer, geçmişte bu parçacıkların Hawaii Volkanları Ulusal Parkı'nın batısındaki 11 numaralı otoyola kadar ulaştığını hatırlattı.