İstanbul Sözleşmesi'nin iptali AİHM'e taşındı

AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzası ile 30 Nisan 2021'de Resmî Gazete'de yayımlanan kararla Türkiye'nin 1 Temmuz 2021'de İstanbul Sözleşmesi'nden ayrılacağı bildirildi. Bu kararın iptali ve yürürlüğünün durdurulması için hukukçu Ali Suat Ertosun tarafından Danıştay 10. Dairesi'ne dava açıldı. Dava, Eylül 2021'de Yılmaz Akçil'in başkan olduğu dönemde Danıştay tarafından reddedildi.

Aynı şekilde, Anayasa Mahkemesi (AYM) nezdinde yapılan başvuru da Akçil'in üye olarak atandığı 2024'te ret kararı aldı. Cumhuriyet'te yer alan habere göre, Akçil'in her iki kararda da imzasının bulunması, "Hakim, savcı, hakem sıfatıyla bakmış veya tanık ya da bilirkişi olarak beyanda bulunmuş olduğu davalara başkan ve üyelere bakamaz" ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle eleştirildi.

Avukat İsmail Sami Çakmak, bu usulsüzlük üzerine Kasım 2024'te Akçil hakkında suç duyurusunda bulundu, ancak AYM bu şikayetle ilgili henüz bir işlem yapmadı. Süheyla Ertosun, iç hukuk yollarının tükenmesi gerekçesiyle AİHM'ye başvurma kararı aldı. Ertosun, AİHM başvurusunda, Türkiye'de yargının etkin ve tarafsız olmadığını gösteren bu usulsüzlüklere değindi.

Ertosun, dilekçesinde, İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmenin Türkiye'nin uluslararası alandaki saygınlığına zarar verdiğini ve anayasadaki "İnsan haklarına saygılı ve sosyal bir hukuk devleti olma" ilkesini ihlal ettiğini belirtti. Ayrıca, Danıştay ve AYM kararlarının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) çeşitli maddelerini ve sözleşmenin ek protokollerini ihlal ettiğini ifade etti.