İthal ayakkabıya vergi artışı isteği!

Ekonomim'den Yener Karadeniz'in haberine göre, son iki yıldır dış ticaret açığı veren ayakkabı sektöründe açık, 2025'te boyut değiştirdi. 2024'ün tamamında 550 milyon dolar olan açık, 2025'in ocak ayında 120 milyon dolara ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan genel ticaret sistemine göre ihracat 92 milyon dolarda kaldı. Bu yıl 72'ncisi düzenlenen AYMOD Ayakkabı Moda Fuarı'nın açılışında konuşan Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, şubat ayı itibari ile uygulanmaya başlanan yüzde 10'luk İlave Gümrük Vergisi (İGV) artışının günün gerçekleri ile uyuşmadığını dile getirerek, yeni bir artış talebinde bulundu. Hali hazırda ayakkabıda İGV yüzde 40 olarak uygulanıyor.

İthal etmenin üretmekten ucuz olduğu bir süreçteyiz

Berke İçten, ayakkabı sektörünün uzun yıllardır dış ticaret fazlası bir sektör olduğunu hatırlatarak, "2021'de 500 milyon dolar, 2022'de ise 350 milyon dolar fazla verdik. 2023'e gelindiğinde ibre tersine döndü ve 137 milyon dolar açığa dönüştü. Geçen yıl ise bu rakam 550 milyon dolar ile rekor kırdı. Üretmenin pahalı, ithal etmenin ucuz olduğu bir süreçten geçiyoruz. Buradaki olumsuz tablo 2025'in ilk aylarına da yansıdı. 2025 Ocak'ta 210 milyon dolara varan ithalata karşılık 92 milyon dolar ihracat vardı. 120 milyon dolar açık verildi. 2024'te dış ticaret açığındaki artışa yönelik olarak İGV oranı enfl asyon da gözetilerek 10 puan artırılarak yüzde 30'dan yüzde 40'a çıkarılmıştı. Şubat ayı itibari ile devreye giren İGV'nin ithalatı bir miktar düşürmesini umut ediyoruz. Ancak ithalatı önlemenin en etkili yolu, bu ürünleri burada da aynı şartlar ile üretilmesini sağlamaktan geçiyor. İthalattaki en büyük artış yüzde 80 ile spor ayakkabıda gerçekleşti. Çünkü bunları yeteri kadar üretemiyoruz. Bu nedenle ayakkabı üretiminde kullanılan hammadde ve yarı mamule yönelik uygulamaların yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Bu olmazsa ithalatın önü açık olacak" diye konuştu.

Gültepe: İkinci yarından umutluyuz

Etkinliğe katılan TİM Başkanı Mustafa Gültepe de geçen yıl ihracatı en fazla düşen sektörün deri sektörü olduğunu belirterek bu yıl özellikle ikinci yarı itibari ile daha umutlu olduklarını dile getirdi. Gültepe, "Rakamlar ters çalıştı, cari fazla veren sektör açık verir hale geldi. 2022 sonrası enflasyon patlaması, fırsatçılığın getirdiği bir nokta. İhracat tarafından değil tüketim enfl asyonundan kaynaklanan bir durum bu. İhracatçı en fazla yükü çeken taraf oluyor. İnanıyorum ki zor geride kaldı. İkinci yarıda daha fazla destekleyici politikalar ortaya konulacak" şeklinde konuştu.

Etkinlikte konuşan İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Başkanı Güven Karaca da, sektörün zor bir dönemden geçtiğini belirterek, "2022'de ihracat zirvede idi. Deri ve deri mamulleri sektörü 2 milyar doların, ayakkabı sektörü de 1 milyar doların üstüne çıkmıştı. 2024 yılını deri ve deri mamulleri sektörü 1,52 milyar dolar ile kapattı. Ayakkabı sektöründe ihracat ise yüzde 21 düşüşle 877 milyon dolara geriledi. 400 milyon çift olan kapasite 230 milyon çiftlere düştü. Sorun sadece ihracatta değil, ithalatta da patlama var. 1,1 milyar dolar dış ticaret açığı verildi. Tüm bu gelişmelere paralel olarak derinin de dahil olduğu 4 sektöre KOSGEB vasıtasıyla çalışan başına 2 bin 500 TL'yi bulan istihdam destek programı başlatıldı. Nisan ayı itibari ile bu destek verilecek. Bu destekte hazır giyim ve diğer sektörlerde yan sanayi de destek kapsamına alınırken deri de alınmadı. Desteğin yan sanayiyi de kapsamasını bekliyoruz. Bu destek istihdamı destekleme programı ama 2025'te de istihdamı koruyamayabiliriz. Programın adı kurulu kapasiteyi koruma programı olmalı ve istihdam yüzde 10 düşse dahi aynı destekten faydalanılmalı" dedi.

İstanbul Fuar Merkezi'nde (İFM) düzenlenen ve alanında Avrupa'nın en büyüğü olan AYMOD Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı'nda bu sezon 29'u yabancı 270 fi rma katılımcı olarak yer alıyor. 22 Mart'a kadar devam edecek fuarı, 20 bin kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. Yabancı ziyaretçilerden 590'ının yol ve konaklama giderleri, alım heyetleri programı kapsamında TASD tarafından karşılandı. 72'inci organizasyonla birlikte AYMOD dijital platforma da taşındı. Fiziki fuar kapandıktan sonra da fi rmalar ve alıcılar AYMOD'un internet sitesi üzerinden birbirleriyle iş bağlantıları kurabilecekler.