KDK'dan "erkek personel" arayan üniversiteye "ilanı iptal et" tavsiyesi

KTÜ Rektörlüğü, çeşitli kadrolara personel alımı için 30 Aralık 2024'te Resmi Gazete'de ilana çıktı.

Büro personeli kadrosuna alınacak 1 kişinin "erkek olması" şartı, bir kadın tarafından KDK'ya taşındı. Diğer kadrolarda ayrım yapılmazken, bunda cinsiyet şartı getirilmesinin kadın adayların başvurusunu engellediğini belirten kişi, ilanın iptal edilerek ilgili kadronun cinsiyet ayrımı olmadan yeniden açılmasını talep etti.

Başvuruyla ilgili rektörlükten istenen yazılı görüşte, işe kabul edilecek büro personelinin mal ve malzeme alımında piyasa tespit araştırması, satın alma ve sonrası kabul işlemleri yürüteceği aktarıldı.

Bu görev için işe alınan kadın personelin bir müddet sonra "argo söylemler" ve "hoş olmayan davranışlarla" karşı karşıya kaldıklarını ilettiği ve başka bir görev verilmesini talep ettiği ifade edilen görüşte, şikayetlerin görevin uygulamadaki sertliğini ancak bir erkeğin kaldırabileceği değerlendirmesine sebebiyet verdiği kaydedildi.

Başvuruda, "kanun önünde eşitlik ilkesi" ile "kamu hizmetine girme hakkının" ihlal edildiği sonucuna varan KDK, söz konusu ilanın iptal edilmesi ve bundan sonra yapılacak alımlarda görevin gerektirdiği niteliklere uygun objektif ve genel koşulların belirlenerek ilan edilmesi yönünde tavsiye kararı verdi.

"Cinsiyet şartı istisnai alanlarda uygulanabilir"

Kararda, kamu görevine alınacak kişilerde görevin gerekleriyle bağlantılı şartların belirlenmesinin mümkün olmakla birlikte, eşitliğe aykırı eylem ve işlem yapılmasına neden olacak uygulama ve kararlardan kaçınılmasının zaruri olduğu belirtildi.

Kamu hizmetine girişte belirlenen koşulların ancak görevin gerektirdiği niteliklerle uyumlu olması halinde kabul edilebileceği, aksi halde bunun Anayasa'ya aykırı olacağı vurgulanan kararda, şu ifadeler yer aldı:

"İlgili görevin yapılmasında cinsiyetin herhangi bir öneminin olmaması, diğer bir ifadeyle görevle cinsiyet arasında geçerli bir bağlantı olmaması halinde işe alımda belirtilen cinsiyet şartı eşitlik ilkesine aykırılık oluşturacaktır. Bu nedenle de işe alımda belirtilen cinsiyet şartı sadece istisnai alanlarda uygulama alanı bulmaktadır. Örneğin hapishanelerde 'kadın gardiyan-erkek gardiyan' ayrımı gibi birtakım görevleri biyolojik yapıları gereği sadece erkekler veya sadece kadınlar yapabildiği için ilkenin içeriğinin somut olarak belirlenmesi gerekmektedir."

Kararda, "Kamu hizmetlerine girişte esas alınacak görevin gerektirdiği niteliklerin subjektif değerlendirmelerle değil, objektif, genel ve gayri şahsi nitelikteki kurallarla belirlenmesi gerekmektedir. İşe alınmada görevin gerektirdiği nitelikler dışında, vatandaşlar arasında cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrım yapılmasına yönelik işlem ve uygulamalar, Anayasa'da ifade edilen kanun önünde eşitlik ilkesinin ve kamu hizmetine girme hakkının ihlaline neden olacaktır." değerlendirmelerine yer verildi.