Mikroplastikler, öldürücü süper bakterilerin yükselişini tetikliyor

Mikroplastikler, öldürücü süper bakterilerin yükselişini tetikliyor

SAĞLIK, 12 Mart 2025 Çarşamba, 09:32
Yeni bir araştırmaya göre, mikroplastikler yalnızca bakterileri taşımakla kalmıyor, onların antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesine de yardımcı oluyor. Mikroplastiklere maruz kaldıktan sadece birkaç gün içinde birden fazla antibiyotiğe karşı direnç kazandığı keşfedildi. Üstelik bu süreçte antibiyotiklere maruz kalmasına bile gerek yoktu.

Mikroplastiklerin çevre kirliliğine yol açtığı zaten biliniyor. Ancak Boston Üniversitesi'nden bilim insanları, bu küçük plastik parçacıklarının antimikrobiyal direnç (AMR) oluşumunu hızlandırabileceğini ortaya koydu. Çalışma, Applied and Environmental Microbiology dergisinde yayımlandı.

Araştırmanın baş yazarı Neila Gross, "Plastik kirliliği sadece çevresel bir sorun değil, aynı zamanda antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlarla mücadelede kritik bir halk sağlığı meselesidir" dedi.

Giderek artan plastik kullanımı nedeniyle mikroplastik kirliliği yaygın hale geldi. Özellikle atık su sistemleri, bu plastiklerin bakteri taşıyıcıları haline geldiği bir tür "plastik küre" (plastisphere) oluşturuyor.

Araştırmacılar, mikroplastiklerin antimikrobiyal dirence katkısını incelemek için polistiren (ambalaj malzemelerinde bulunur), polietilen (plastik poşetlerde kullanılır) ve polipropilen (şişeler ve saklama kaplarında bulunur) türlerinde plastikler seçti.

Mikroplastikler 10 gün boyunca E. coli bakterileriyle bir araya getirildi. Her iki günde bir, bakterilerin dört farklı antibiyotiğe (ampisilin, siprofloksasin, doksisiklin ve streptomisin) ne kadar direnç kazandığı ölçüldü.

Mikroplastikler antibiyotik direncini hızlandırıyor

Sonuçlar, mikroplastiklerin boyutu veya türü fark etmeksizin, bakterilerin sadece 5-10 gün içinde antibiyotiklere karşı çoklu direnç kazandığını gösterdi.

Daha önceki araştırmalarda antibiyotiklerin kendisinin bakterileri dirençli hale getirdiği düşünülüyordu. Ancak bu çalışmayla birlikte, mikroplastiklerin tek başına da antibiyotik direnci gelişimini hızlandırdığı kanıtlandı.

Araştırmayı yöneten Gross, "Mikroplastiklerin, önemli enfeksiyonlarda antibiyotiklerin etkisiz hale gelme riskini artırdığını" belirtti.

Direnç kalıcı hale geliyor

En endişe verici bulgu ise şu oldu: Mikroplastiklere maruz kalan bakteriler, antibiyotik ve plastik ortadan kaldırıldıktan sonra bile dirençlerini koruyabiliyor.

Bu durum, mikroplastiklerin sadece antibiyotik taşıyıcısı olmadığını, aynı zamanda bakteriler için bir direnç evrimi merkezi haline geldiğini gösteriyor.

Özellikle polistiren mikroplastiklerin en yüksek direnç seviyelerini oluşturduğu tespit edildi. Ayrıca, bakterilerin mikroplastikler üzerinde biyofilm oluşturarak hayatta kalma ve direnç geliştirme yeteneklerini artırdığı gözlemlendi.

Çözüm ne olabilir?

Araştırmacılar, antibiyotik direncini azaltmaya yönelik çabalarda mikroplastik kirliliğinin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguluyor.

Mikroplastiklerin çevreye yayılması engellenmezse, gelecekte enfeksiyonların tedavisi çok daha zor hale gelebilir.

SAĞLIK 12 Mart 2025 Çarşamba, 09:32

Yorumlar

Öne Çıkanlar

Diğer Haberler

Emre Belözoğlu'nun anneannesi vefat etti

Emre Belözoğlu'nun anneannesi vefat etti

AMB Başkanı: Enflasyon kalıcı hale gelebilir!

AMB Başkanı: Enflasyon kalıcı hale gelebilir!

Yedeklenen 274 metrelik tanker, Çanakkale Boğazı'ndan geçti

Yedeklenen 274 metrelik tanker, Çanakkale Boğazı'ndan geçti

Polonya Başbakanı Donald Tusk'tan Türkiye ziyareti öncesi açıklama

Polonya Başbakanı Donald Tusk'tan Türkiye ziyareti öncesi açıklama

Satürn'ün etrafında 128 yeni uydu keşfedildi

Satürn'ün etrafında 128 yeni uydu keşfedildi

Doktora beyzbol sopasıyla saldırdı!

Doktora beyzbol sopasıyla saldırdı!