Bursa'nın kalbinde tehlikeli sıkıntı!

Bursa'nın UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan değerlerinden biri Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi...

14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılda han, bedesten ve çarşılarla gelişimini tamamlayan bölge senelerce ihmal edilmişti.

Bakanlık desteği ile geçen dönem başlatılan Çarşıbaşı Kentsel Tasarım Projesi çerçevesinde bölgenin etrafının açılması için çok sayıda binanın yıkımı gerçekleştirildi.

Daha atılması gereken çok adım olduğu da belli.

Peki, hanlar bölgesi ne kadar güvenli?

24 Ağustos 1958'de Bursa Kapalı Çarşı yangın dehşeti yaşamıştı.

Salih Budakoğlu, "Bursa kapalı çarşı yangını" başlıklı Bursa Uludağ Üniversitesi yayınında şu ifadelere yer veriyor:

"24 Ağustos 1958 tarihinde Bursa Kapalı Çarşısı'nda Cavit Çemrek adlı sahafçının ihmal ve dikkatsizliğinin sebep olduğu yangın, Bursa kent tarihinin 1854 depreminden sonra yaşadığı en büyük doğal afettir.

Zira sanayinin henüz yeni yeni gelişmeye başladığı bu dönemde, Tarihi Bursa Kapalı Çarşısı kentteki binlerce ailenin geçim kapısı ve kent ekonomisinin kalbinin attığı yer konumundaydı.

Ayrıca kentin ana tarihi yapılarının toplandığı bölge olan Kapalı Çarşıdaki Osmanlı döneminin mimari zevkini yansıtan han, hamam, cami ve çarşılar 1958 yangınında harabe haline gelmişti."

Binlerce aile işsiz kalırken ekonomik kaybın büyüklüğü kent ekonomisini derinden sarsmış, Bursa ticaretinin ana merkezi konumundaki Kapalı Çarşı bu özelliğini bir daha kazanamamak üzere kaybetmişti.

Günümüze dönelim şimdi...

Bugünlerde bölgedeki işletmelerle ilgili bir ruhsat sıkıntısı baş gösterdi.

Bölgede bir iş yeri açmak ya da devralmak şu an için mümkün değil.

Zira ilgili kurumlar itfaiyeden yangın uygunluk raporu alamayan işletmelere ruhsat vermiyorlar.

Doğru da yapıyorlar.

Yeni açılacak işletmelerden hanın geneliyle ilgili yangın tedbirlerinin alınmasının istendiğini duyduk.

Ancak bir işletmenin tüm hanla ilgili yangın tedbirlerini tek başına alabilme kabiliyeti yok tabii ki.

Ayrıca yangınla ilgili risk varsa bu şu anda faaliyette olan tüm işletmeler için de geçerli değil mi?

Sadece yeni açılacak ya da devralınacak işletmelerde yangın yeterliliği aranıp diğerlerinin es geçilmesi kabul edilebilir mi?

78 kişinin hayatını kaybettiği Bolu'daki Kartalkaya faciasından sonra yangınla ilgili oluşan duyarlılığı önemsiyoruz.

Kartalkaya faciası demişken...

Yangınla ilgili davanın ilk duruşması dün yapıldı.

Esas sorumlular ise yargılanmıyor.

Neden mi?

Kültür ve Turizm Bakanlığı Grand Kartal Otel yangınına ilişkin Bolu Cumhuriyet Başsavcılığı'nın soruşturma izni talebini reddetti de ondan.

Bakan Mehmet Nuri Ersoy imzalı kararda 12 kişi hakkında soruşturma izni verilmemişti.

Normalde istifa etmesi gerekenlerin diğer sorumluların soruşturulmasına izin dahi vermediği bir garip ülkedir Türkiye.

Hem de şu mevcut yargı düzeninde!

Bursa'ya dönersek...

Yetkililerin hanlar bölgesi özelinde sadece kendi üzerlerindeki sorumluluğu atıp, geçmişteki yanlışlarla ilgilenmemesini hatalı buluyoruz.

Bu bağlamda Bursa Alan Başkanlığı'na da sorumluluk düştüğüne inanıyoruz.

Bursa Alan Başkanlığı'nın amacı şöyle tarif ediliyor:

"Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri ve Cumalıkızık Köyü'nün uluslararası normlara uygun bir şekilde korunmasını sağlamak üzere tüm tarafların katkıları ile hazırlanan Yönetim Planı'nı uygulamaya koyarak; mevzuat ile belirlenmiş olan yetki ve sorumluluklar çerçevesinde paydaşların etkin rol alacakları yıllık eylem planları ile yönetilebilmelerini sağlamaktır.

Dünya Miras Sözleşmesi şartlarına uygun olarak, Bursa'nın sürdürülebilir şekilde korunması en önemli hedeflerdendir. Bu kapsamda, Alan Başkanlığı dünya mirası bilincinin oluşturulması ve koruma uygulamaları için tüm paydaşlar arasında koordinasyon görevini üstlenmiştir."

Ortada bir yangın tehlikesi varsa bir korunmadan söz edilebilir mi?

Bursa Alan Başkanlığı koordinasyon görevini yerine getirmelidir.

Her gün yüz binlerce insanın ziyaret ettiği bölgeye Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu da hassasiyet göstermelidir.

Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi'nde yangınla ilgili tüm tedbirler derhâl hayata geçirilmelidir.