Büyük kent suçu iddiası mercek altında: Bursa'daki o fabrikada neler oluyor?

Bursa Kestel'de faaliyet gösteren fabrikalardan Bursa Çimento, önceki gün bir PR çalışması gerçekleştirdi.

Servis edilen bültende, fabrikanın tesislerini modernize ederek daha fazla alternatif ham madde kullanımı, fosil yakıt yakma kaynaklı karbondioksit emisyonlarında yüzde 35 azalma, daha az elektrik, yakıt ve su tüketimi gibi önemli noktalarda Avrupa standartlarının üzerine çıkacağı iddia edildi!

Bursa Çimento, şehri çağın ötesine taşıyacakmış, öyle diyorlar vallahi!

Ne güzel değil mi!

Kestelliler, sosyal medyada 'komedi' olarak nitelendirmiş PR bültenini.

Haksızlık etmişler kendilerine gerçi!

Onlar çoktan çağın ötesinde işler yaptılar hâlbuki!

Nasıl derseniz anlatalım, gelin şöyle kısaca geçmişe uzanalım.

Bursa Çimento'nun bacalarından çıkan gri dumanlar malum vatandaşların korkulu rüyası hâline gelmişti.

İHA tarafından Aralık 2023'te yayınlanan haberde konuşan bir bölge sakininin şu ifadeleri hayli kayda değerdi:

"Akşam olduğunda, çimento fabrikasından çıkan gaz ve toz bulutu insanları zehirliyor.

Yaşamımızdan endişe ediyoruz.

Çocuklarımızın geleceği hiç iyi durumda değil.

Gün geçtikçe fabrikayı büyütüp, diğer fabrikalardan gelen kimyasal atıkları yakıyorlar.

Bunların içerisinde plastik malzemeden tutun da, hastanelerden gelen tıbbi atıkların da olduğu söyleniyor.

Denetim geldiği zaman hiçbir şey yok. Denetim gittiği zaman her şey eski sistemde devam ediyor.

Hele mesai saatinden sonra akşam dışarı çıkın keskin bir koku, insanın genzini yakıyor.

İnsanlar para peşinde, rant peşinde olduğu için bunları açıklayamıyorlar.

Biraz köşede durup baksanız kimyasal atıkların yakılmak için geldiğini görürsünüz.

Bunları yakmak için havanın kararmasını bekliyorlar.

Karanlıkta, dumanın görüntüsünün olmamasından faydalanıyorlar."

Çağın ötesinde olmak, böyle olsa gerek:

İşi en azından hava kararınca görmek!

Ne de güzel söylemiş değil mi Murathan Mungan:

"Türkiye'de her şey olursunuz ama rezil olamazsınız!"

Bitti mi?

Bitmedi tabii ki!

Geçen 14 mayısta bu sütunlarda yayınlanan, "Bursa'yı gaz ve toz bulutu kapladı: Ruhsatsız mı yakıldı?" başlıklı yazıda şu soruları da gündeme taşımıştık:

"Şikâyetler kamuoyuna yansıdıktan sonra hangi adımlar atıldı?

Fabrikaya herhangi bir yaptırım uygulandı mı?

Uygulandıysa şikâyetler azalacağına neden arttı?

Bursa Çimento'nun atık yakma tesisinin gayrisıhhi müessese çalışma ruhsatı var mı?

Varsa ne zaman alındı?

Söz konusu fabrikanın atık yakma tesisi, gayrisıhhi müessese çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösterdi mi?

Bursalılar göz göre göre zehirlendi mi?"

Aynı yazıda uzun süredir ilgili fabrikanın faaliyetlerini yakından takip eden DOĞADER Yönetim Kurulu Başkanı Murat Demir'in açıklamalarına da yer vermiştik:

"Senelerdir DOĞADER olarak Bursa Çimento'nun takipçisiyiz. Bursa Çimento'ya açtığımız davalar var. Kapasite artırma talepleri vardı, açtığımız dava sonucunda iptal ettirdik. Ancak fabrikanın makina parkuru yenileme adı altında kapasite artırdığı da iddia ediliyor.

Atık yakma tesisiyle ilgili bölgedeki vatandaşların şikâyetini daha önce gündeme getirmiştik. Bize başvurular vardı. Şikâyetler azalacağına giderek artıyor. Tesisin ruhsatının olup olmadığı ile ilgili biz de yetkili mercilere başvuracağız."

Böyle bir tesisin ruhsatsız faaliyet gösterdiğini düşünmek dahi istemiyoruz zira Bursa'nın bu kadar da kontrolden çıkmamış olması gerektiğine inanıyoruz da demiştik.

Konuyla ilgili Bursa Çimento'dan, Bursa Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkililerinden açıklama gelirse aynen aktaracağımızı ifade etmiştik.

Ancak ne Bursa Çimento'dan ne de Bursa Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkililerinden bir açıklama gelmemişti!

Bakın, daha yeni Kestel'de hava kirliliğine karşı yürüyüş gerçekleştirildi.

Türkiye'nin havası en kirli ilçelerinden biri olan Kestel'de halk "Kanser olmak istemiyoruz", "Zehir solumak istemiyoruz", "Havayı kirleten fabrika istemiyoruz", "Temiz Kestel istiyoruz", "Penceremizi açmak istiyoruz" diyerek sesini yükseltti.

2024'te 200'e yakın kanser vakası görülen, 2023'te ise 225 kanser vakasına rastlanan Kestel'de hava kirliliği nedeniyle kanser olan yurttaşlar da eyleme katılmış, havayı kirleten fabrikalara tepki göstermişti.

Bunca kanser vakası ortadayken Bursa Çimento'nun atık yakma tesisi, gayrisıhhi müessese çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösterdi mi sorusuna acilen yanıt verilmelidir.

Uzun süredir çevre ve şehircilik özelinde felaketi yaşayan Bursa'da, Bursa Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nde yaşanan değişimin ardından fabrikalarla ilgili iddiaların üzerine gidilmesi elzemdir.

Kestel Belediye Başkanı Ferhat Erol'un bu köşede yer verdiğimiz sözleri ibretliktir:

"Günde 35 ton partikül üzerimizde geziyor. Ben buradan her gün izliyorum. Renk hafif kahverengiye döndüğünde devreye giriyoruz, zabıta tutanakları tutuyor. Hele akşam beşten, altıdan sonra koku, kirlilik öyle ki insanın boğazına işliyor. Bu bir insanlık suçudur. Hiç tartışmaya gerek yok. Türk Ceza Kanunu'nun 181. maddesi ortada. Bilerek, kasten, önlem almadan çevreye zarar vermenin altı aydan iki yıla kadar hapis cezası var."

Hatırlarsanız...

Yalnız çevre şikâyetleriyle sınırlı değildi Bursa Çimento'yla ilgili mesele!

Yine bu sütunlardan duyurmuştuk...

Fabrika kaçak olarak da büyümüştü!

Kestel Belediyesi tarafından, usulsüz imalatlardan ötürü Bursa Çimento'ya yaklaşık 44 milyon lira ceza kesilmişti!

Keşke inşaat yapılırken önlenebilseydi de kim bilir bazı sözler ve destekler ile görmezden gelinmişti belki!

Yeni gelişmeyle devam edelim şimdi:

Bursa Çimento'nun büyüyen fabrikasının bir bölümünün orman alanında yer aldığı iddiası üzerine bu kentin vicdanı olan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Bursa Şubesi tarafından fabrikayla ilgili inceleme başlatıldı.

Fabrikanın ruhsatı ve mimari projeleri mercek altına alındı.

Modernizasyon yatırımı kapasite artışı mı?

Takip etmeye devam edeceğiz süreci...

Bilim insanlarının büyük kent suçu iddialarını titizlikle inceleyeceğine inanıyoruz.

Bursa Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Hayrettin Eldemir'in de söz konusu iddiaları mercek altına alarak kamuoyunu aydınlatması gerektiğini düşünüyoruz.